ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Τι είναι το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών;
Το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών είναι μία από τις πιο κοινές γυναικείες ενδοκρινικές διαταραχές. Επηρεάζει τον κύκλο, τη γονιμότητα αλλά και την εμφάνιση μιας γυναίκας. Δυστυχώς, αρκετές γυναίκες δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από αυτό. Αυτό συμβαίνει διότι αφενός τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια έως κι αμελητέα κι αφετέρου επειδή δεν εμφανίζεται πάντα με τον ίδιο τρόπο.
Όπως προδίδει και η ονομασία του συνδρόμου, αυτό που συμβαίνει είναι η ανάπτυξη μικρών κυστών κάτω από την επιφάνεια των ωοθηκών, επηρεάζοντας τον ορμονικό μεταβολισμό. Οι μικρές αυτές κύστες, στην πραγματικότητα είναι ωοθυλάκια που περιέχουν ωάρια τα οποία για διάφορους ορμονικούς λόγους δεν αναπτύσσονται πλήρως. Έτσι, παραμένουν με την μορφή μικρών κυστών μέσα στις ωοθήκες.
Εξαιτίας της ύπαρξης αυτών των μικρών κυστών και του «λάθους» στη διαδικασία της ωορρηξίας, οι ωοθήκες μεγεθύνονται και παράγουν αυξημένη ποσότητα ανδρογόνων σε σχέση με τις μέσες φυσιολογικές τιμές. Με άλλα λόγια, μια γυναίκα με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, έχει υψηλότερα ποσοστά τεστοστερόνης από το φυσιολογικό όριο ή μπορεί αυτά να βρίσκονται στο ανώτερο φυσιολογικό επίπεδο.
Εξαιτίας αυτής της ανισορροπίας των ορμονών, προκύπτουν προβλήματα υπογονιμότητας. Παράλληλα, μια γυναίκα που υποφέρει από το συγκεκριμένο σύνδρομο, γίνεται πιο επιρρεπής σε πολύποδες, ινομυώματα και ενδομητρίωση.
Παράλληλα, έχει παρατηρηθεί ότι το σύνδρομο, συνδέεται με αντίσταση στην ινσουλίνη. Πρακτικά αυτό μεταφράζεται σε σημαντικά αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης διαβήτη και καρδιαγγειακών νοσημάτων. Για τον λόγο αυτόν, αν κάποια γυναίκα παρατηρήσει κάποιο από τα ακόλουθα συμπτώματα είναι σημαντικό να μην το αμελήσει!
Ποια είναι τα πιο συχνά συμπτώματα του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών;
Μια γυναίκα με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, μπορεί να εμφανίσει ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα:
- Διαταραχές στην περίοδο:
Πρόκειται για το πιο συχνό σύμπτωμα του συνδρόμου. Καθυστερήσεις στην περίοδο (στην περίπτωση που δεν υπάρχει ενδεχόμενο εγκυμοσύνης) ή έμμηνο ρύση σε σύντομα μεταξύ τους διαστήματα, είναι χαρακτηριστικά του συνδρόμου. Τα παραπάνω, όπως επίσης και η διακοπή της περιόδου, πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψιν.
- Τριχοφυϊα:
Η αύξηση της τριχοφυΐας είναι άλλο ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών. Οι περιοχές στις οποίες εμφανίζεται συνήθως αυξημένη τριχοφυΐα είναι το πρόσωπο, η πλάτη, το στήθος ή ακόμη και στα δάχτυλα χεριών και ποδιών.
- Λιπαρότητα κι ακμή:
Η εμφάνιση ακμής και λιπαρότητας στο πρόσωπο αλλά και το σώμα μπορεί να αποτελεί μια ακόμη ένδειξη. Σμήγμα σε κάθε σημείο του σώματος, δημιουργία σμηγματογόνων κύστεων και ακμή σε μετεφηβική ηλικία, ίσως αποτελούν ενδείξεις που πρέπει να διερευνηθούν.
- Αύξηση του βάρους:
Ακόμη και η αύξηση του βάρους καθώς και η δυσκολία στην απώλεια βάρους, μπορεί να σχετίζονται με πολυκυστικές ωοθήκες. Μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις παρατηρείται και «ανδρική» κατανομή λίπους. Για παράδειγμα, παρατηρείται συχνά προσθήκη κιλών στην περιοχή της κοιλιάς, δίχως να επηρεάζονται οι γλουτοί και τα πόδια.
- Δυσκολία στη σύλληψη ή αποβολές:
Σαφής ένδειξη και η πιο συχνή είναι επίσης η δυσκολία σύλληψης, παρά τις όποιες προσπάθειες. Επιπλέον, συχνά παρατηρούνται πολλαπλές αποβολές σε γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες, σε περίπτωση εγκυμοσύνης. Βέβαια, ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση, το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί.
- Κατάθλιψη ή εναλλαγές διάθεσης:
Όπως έχει παρατηρηθεί το σύνδρομο πιθανότατα να οφείλεται και για μεταβολές στην διάθεση. Καταθλιπτική διάθεση κι εύκολες μεταπτώσεις, αν και από μόνες τους δεν μπορούν να αποτελέσουν ένδειξη, σε συνδυασμό με κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα ίσως να κρούουν το καμπανάκι του κινδύνου.
Πότε εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών;
Τα πρώτα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται στο στάδιο της αναπαραγωγικής ηλικίας, στην εφηβεία αν και είναι δυνατό να εμφανιστούν κι αργότερα. Βέβαια, η πάθηση δεν εμφανίζεται πάντοτε με τον ίδιο τρόπο, γι΄ αυτό και η διάγνωσή της δεν είναι δυνατή δίχως την διενέργεια εξετάσεων.
Ποιες είναι οι αιτίες για την εμφάνιση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών;
Δυστυχώς, οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη καταλήξει στις ακριβείς αιτίες που προκαλούν το σύνδρομο αν και θεωρούν πως πρόκειται για συνδυασμό παραγόντων.
Η κληρονομικότητα για παράδειγμα είναι ένας από αυτούς.
Άλλωστε, η εμφάνιση του συνδρόμου επηρεάζεται από πλήθος άλλων παραγόντων και περιβαλλοντικών συνθηκών όπως η διατροφή, η παχυσαρκία και ο τρόπος ζωής.
Πως μπορεί να γίνει η διάγνωση;
Η εξέταση που δείχνει με βεβαιότητα την ύπαρξη μικρών κυστών δεν είναι άλλη από το υπερηχογράφημα κοιλίας που δείχνει ακόμη και τις μικρές κύστεις στις ωοθήκες. Επιπλέον, οι εξετάσεις αίματος ανιχνεύουν ορμονικές και βιοχημικές διαταραχές.
Πως αντιμετωπίζεται το πρόβλημα;
Δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη θεραπεία, καθώς αυτή εξαρτάται τόσο από το βαθμό του προβλήματος όσο και από το αν μια γυναίκα ενδιαφέρεται να μείνει έγκυος σε σύντομο χρονικό διάστημα. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η φαρμακευτική αγωγή σε συνδυασμό με σωστή διατροφή και άσκηση μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος και την αποκατάσταση της ορμονικής ισορροπίας.
Συνήθως πάντως οι πολυκυστικές ωοθήκες αντιμετωπίζονται με τη λήψη αντισυλληπτικών χαπιών ή άλλων φαρμάκων (όπως αυτά για την αντιμετώπιση του διαβήτη) που ρυθμίζουν τα επίπεδα τη ινσουλίνης και προκαλούν ωορρηξία.