ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Τι είναι το προλακτίνωμα;
Το προλακτίνωμα είναι μια καλοήθης διόγκωση στην υπόφυση, η οποία προκαλεί παραγωγή υπερβολικής ποσότητας μιας ορμόνης που ονομάζεται προλακτίνη. Η προλακτίνη βοηθά τον οργανισμό να παράγει γάλα όταν μια γυναίκα θηλάζει. Επίσης, έχει επίδραση και σε άλλες ορμόνες στο σώμα.
Τα συμπτώματα που μπορεί να προκαλέσει το προλακτίνωμα ποικίλλουν. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται η υπογονιμότητα, οι διαταραχές στον κύκλο ή ακόμα και αμηνόρροια, οι αλλαγές στο μαστό και οι κεφαλαλγίες. Στα παιδιά μπορεί να υπάρχει μειωμένη ανάπτυξη ή καθυστερημένη εφηβεία.
Ένα προλακτίνωμα μπορεί να αντιμετωπιστεί επιτυχώς, συνήθως με φαρμακευτική αγωγή. Αυτή μπορεί να χρειάζεται μακροπρόθεσμα, αλλά ο ασθενής θα πρέπει να παρακολουθείται καθώς υπάρχει η πιθανότητα επανεμφάνισης.
Από τι προκαλείται το προλακτίνωμα και ποιοι οι διαφορετικοί τύποι του;
Το προλακτίνωμα δημιουργείται όταν μερικά από τα κύτταρα της υπόφυσης (αυτά που παράγουν προλακτίνη) πολλαπλασιάζονται περισσότερο από το συνηθισμένο.
Δύο είναι οι τύποι με τους οποίους εμφανίζεται. Τα μικρά προλακτινώματα (λιγότερο από 10 mm) ονομάζονται μικροπρολακτινώματα. Τα μεγαλύτερα (περισσότερο από 10 mm) ονομάζονται μακροπρολακτινώματα.
Σε ποιες άλλα αίτια οφείλεται η αυξημένη προλακτίνη;
Εκτός από το προλακτίνωμα, υπάρχουν και άλλες αιτίες για τα αυξημένα επιπέδα της προλακτίνης, όπως για παράδειγμα ορισμένα φάρμακα.
Αυτά περιλαμβάνουν:
- Ορισμένα αντικαταθλιπτικά
- Φάρμακα για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας ή της διπολικής διαταραχής
Ποιος μπορεί να εμφανίσει προλακτίνωμα;
Περίπου 1 στα 10.000 άτομα μπορεί να αναπτύξει προλακτίνωμα. Συχνότερο είναι σε γυναίκες ηλικίας 20-50 ετών, αλλά μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και σε άνδρες. Το προλακτίνωμα είναι ο πιο κοινός τύπος όγκου της υπόφυσης του εγκεφάλου.
Ποια συμπτώματα παρουσιάζει το προλακτίνωμα;
Τα υψηλά επίπεδα προλακτίνης στο αίμα μπορεί να προκαλέσουν διάφορα συμπτώματα. Τα συμπτώματα διαφέρουν ελαφρώς μεταξύ των ανδρών, των γυναικών και των παιδιών.
Οι γυναίκες δύναται να εμφανίσουν:
- Ανώμαλες περιόδους ή καθόλου περιόδους
- Υπογονιμότητα
- Μειωμένη σεξουαλική ορμή
- Γάλα που ρέει από το στήθος (γαλακτόρροια)
- Υπερτρίχωση στο πρόσωπο ή το σώμα
Οι άνδρες υπάρχει περίπτωση να εμφανίσουν:
- Υπογονιμότητα
- Στυτική δυσλειτουργία
- Μειωμένη σεξουαλική ορμή (λίμπιντο)
- Διεύρυνση του μαστού (γυναικομαστία)
- Διαρροή γάλακτος από τους μαστούς – πολύ σπάνια
Τα παιδιά και οι έφηβοι μπορεί να εμφανίσουν:
- Μειωμένη ανάπτυξη
- Καθυστερημένη εφηβεία
Όταν το προλακτίνωμα είναι μεγάλο μπορεί να πιέζει τον εγκέφαλο ή τα γειτονικά νεύρα, εκ των οποίων τα κοντινότερα είναι τα οπτικά νεύρα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως:
- Πονοκεφάλους
- Μειωμένη όραση ή διπλωπία
Εάν έχετε πονοκεφάλους ή μειωμένη όραση, απευθυνθείτε σύντομα σε ένα γιατρό, καθώς μπορεί να απαιτείται άμεση θεραπεία για να ανακουφίσει την πίεση στα οπτικά νεύρα.
Πώς θεραπεύεται ένα προλακτίνωμα;
Η θεραπεία είναι συνήθως αποτελεσματική, καθώς αναχαιτίζει τα συμπτώματα του προλακτινώματος και βελτιώνει τη γονιμότητα. Υπάρχουν διάφορες θεραπείες, με πιο συνηθισμένη τη φαρμακευτική αγωγή.
Συντηρητική αντιμετώπιση
Για ένα μικρό προλακτίνωμα, εάν τα συμπτώματα δεν είναι πολύ ενοχλητικά, μια επιλογή είναι απλά να παρακολουθείται η κατάσταση. Σε αυτή την περίπτωση, πραγματοποιούνται επαναλαμβανόμενες εξετάσεις αίματος και πιθανόν απεικονιστικές εξετάσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα. Εάν τα συμπτώματα επιδεινώνονται ή το προλακτίνωμα φαίνεται να αυξάνεται, ο γιατρός θα προτείνει την κατάλληλη θεραπεία.
Χειρουργική αντιμετώπιση
Για μεγαλύτερα προλακτινώματα ή εάν η φαρμακευτική αγωγή δεν αποδίδει, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι μια άλλη επιλογή. Η μέθοδος αυτή ονομάζεται trans-σφηνοειδής χειρουργική επέμβαση, διότι ο χειρουργός προσεγγίζει την υπόφυση μέσω του σφηνοειδούς οστού. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω μιας μικρής τομής πάνω από τα άνω μπροστινά δόντια ή από το εσωτερικό ενός ρουθουνιού, υπό γενική αναισθησία.
Τι μπορεί να προκαλέσει ένα αθεράπευτο προλακτίνωμα;
Η κύρια επιπλοκή είναι ο κίνδυνος οστεοπόρωσης, εάν τα υψηλά επίπεδα προλακτίνης παραμένουν χωρίς θεραπεία για μεγάλο χρονικό διάστημα (πάνω από ένα έτος). Αυτό συμβαίνει επειδή η υψηλή προλακτίνη μειώνει τα οιστρογόνα ή την τεστοστερόνη, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε .
Μεγάλα προλακτινώματα μπορεί να προκαλέσουν επιπλοκές με αύξηση του μεγέθους τους. Αυτό σημαίνει πως πιέζουν τις γύρω δομές, δηλαδή την υπόφυση, τον εγκέφαλο και τα οπτικά νεύρα. Για να αποφευχθεί αυτό, ένα μεγάλο προλακτίνωμα συστήνεται να αντιμετωπίζεται. Εάν δεν θεραπευτεί, η πίεση θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει σε:
- απώλεια όρασης
- άλλες ορμονικές διαταραχές
- σοβαρές κεφαλαλγίες
Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να προκληθεί διαρροή εγκεφαλονωτιαίου υγρού από τη μύτη ή αποπληξία της υπόφυσης. Το τελευταίο μπορεί να εμφανιστεί με ξαφνικά συμπτώματα όπως πονοκέφαλος και μειωμένη όραση. Αυτές οι περιπτώσεις χρήζουν επείγουσας θεραπείας, ενώ μπορεί να απαιτούν χειρουργική επέμβαση.
Ποια είναι η πρόγνωση;
Οι προοπτικές θεραπείας είναι πολύ καλές. Τα περισσότερα προλακτινώματα αντιμετωπίζονται επιτυχώς με φαρμακευτική αγωγή. Εάν αυτή δεν έχει αποτέλεσμα, η χειρουργική επέμβαση χαρακτηρίζεται από υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Η θεραπεία για τις γυναίκες μπορεί να αποκαταστήσει την περίοδο και τη γονιμότητα, εφόσον αυτή οφείλεται σε προλακτίνωμα.
Υπάρχει περίπτωση επανεμφάνισης για ένα προλακτίνωμα ακόμη και μετά από επιτυχή θεραπεία με φαρμακευτική αγωγή ή χειρουργική επέμβαση. Ο ασθενής θα πρέπει να παρακολουθείται με τακτικές εξετάσεις αίματος, ώστε εάν αυτό επανέλθει, να ακολουθήσει κατάλληλη θεραπεία σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού του.
με τον εξειδικευμένο Δημήτριο Μπούφα για να μάθετε περισσότερα σχετικά με το προλακτίνωμα και την αντιμετώπισή του. Με τη μεγάλη κλινική εμπειρία που διαθέτει, θα σας εξετάσει ενδελεχώς και θα σας πληροφορήσει λεπτομερώς σχετικά με το πρόβλημα που αντιμετωπίζετε.