ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Ο θυροειδής είναι ένας μικρός αδένας ο οποίος έχει σχήμα πεταλούδας και βρίσκεται μπροστά από την τραχεία, κοντά στον λάρυγγα. Ο θυροειδής παράγει και εκκρίνει δύο ορμόνες. Αυτές οι ορμόνες επηρεάζουν διάφορες σωματικές λειτουργίες, τον καρδιακό παλμό, τη θερμοκρασία του σώματος οι οποίες συνολικά αποτελούν χημικές αντιδράσεις οι οποίες συνιστούν τον μεταβολισμό. Οι όζοι του θυροειδούς αποτελούν καλοήθεις, συνήθως, όγκους οι οποίοι αναπτύσσονται στον θυροειδή αδένα. Οι όζοι αυτοί μπορεί να είναι ψηλαφητοί σε ένα ποσοστό 4-7% ή μη ψηλαφητοί σε ένα ποσοστό 19-67%. Χωρίζονται σε δυο κατηγορίες, ανάλογα με το αν παράγουν θυρεοειδικές ορμόνες ή όχι: τους θερμούς όζους (υπερπαράγουν θυροειδικές ορμόνες) και τους ψυχρούς όζους (δεν παράγουν θυροειδικές ορμόνες).
Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι αρκετά συνήθεις, με το 50% των ανθρώπων να εμφανίζουν τουλάχιστον έναν όζο μέχρι την ηλικία των 60 ετών. Είναι ιδιαίτερα συνηθισμένοι στις γυναίκες, αν και οι άνδρες μπορούν επίσης να τους εμφανίσουν, ιδίως με την πάροδο του χρόνου.
Ποια είναι τα αίτια των οζών του θυροειδούς;
Τις περισσότερες φορές, οι όζοι θυροειδούς προκαλούνται λόγω υπερβολικής αύξησης του φυσιολογικού ιστού του θυροειδούς. Δεν είναι γνωστό το αίτιο που προκαλεί την αύξηση αυτή ωστόσο πιστεύεται ότι μπορεί να οφείλεται σε κληρονομικά αίτια.
Ενίοτε, οι όζοι θυροειδούς συνδέονται με:
- Ανεπάρκεια ιωδίου
- Νόσος του Χασιμότο
- Θυροειδίτιδα
- Καρκίνος του θυροειδούς
- Χρόνια φλεγμονή του θυροειδούς
Όζοι θυροειδούς – Παράγοντες κινδύνου
Ορισμένοι από τους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη οζών θυροειδούς είναι οι εξής:
- Προϋπάρχουσες νόσοι
- Οικογενειακό ιστορικό
- Ακτινοβολία του θυροειδούς κατά την παιδική ηλικία
- Ηλικία άνω των 40 ετών
Συμπτώματα
Οι όζοι θυροειδούς αποτελούν ένα πολύ σύνηθες πρόβλημα υγείας. Ωστόσο, υπάρχει το ενδεχόμενο οι όζοι του θυροειδούς να μην παρουσιάσουν ποτέ έντονα συμπτώματα. Εάν βέβαια αναπτυχθούν σε μέγεθος, τότε μπορεί να παρουσιαστούν τα εξής συμπτώματα:
- Πόνος στη βάση του λαιμού
- Δύσπνοια
- Βράχνιασμα
- Βρογχοκήλη
- Δυσκολία στην κατάποση
Επιπλέον, εάν πρόκειται για θερμούς όζους (παράγονται θυροειδικές ορμόνες σε υπερβολικό βαθμό) τότε τα συμπτώματα αναφέρονται σε υπερθυροειδισμό και είναι τα εξής:
- Ταχυπαλμία
- Αϋπνίες
- Νευρικότητα
- Αδυναμία
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους
Όταν οι όζοι αναπτύσσονται λόγω της νόσου Χασιμότο, αυξάνεται ο κίνδυνος ανάπτυξης υποθυροειδισμού και τα συμπτώματα που συνδέονται με αυτόν είναι τα εξής:
- Κόπωση
- Ξηροδερμία
- Ανεξήγητη αύξηση σωματικού βάρους
- Αδύναμα νύχια
- Δυσκοιλιότητα
- Ευαισθησία στο κρύο
Πώς εντοπίζονται οι όζοι θυροειδούς;
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, οι όζοι θυροειδούς δεν είναι εύκολο να εντοπιστούν λόγω του ασυμπτωματικού τους χαρακτήρα. Σε ένα ποσοστό 8% του γενικού πληθυσμού, οι όζοι θυροειδούς ανιχνεύονται μέσω της ψηλάφησης. Αλλά για να είναι εφικτή η ανίχνευση μέσω ψηλάφησης, πρέπει το άτομο να είναι ενημερωμένο και ευαισθητοποιημένο σχετικά, είτε οι όζοι να έχουν μεγαλώσει τόσο σε μέγεθος που είναι εμφανείς στον καθρέφτη. Επιπλέον, η κλινική εξέταση από τον έμπειρο Ενδοκρινολόγο μπορεί να ανιχνεύσει τους όζους του θυροειδούς. Ωστόσο, η πλέον αξιόπιστη μέθοδος για την ανίχνευση των όζων του θυροειδούς είναι το υπερηχογράφημα, αυξάνοντας μάλιστα το ποσοστό ανίχνευσης στο 50-70%.
Όζοι θυροειδούς – Θεραπεία
Το μέγεθος και ο τύπος των όζων καθορίζουν και το είδος της θεραπείας. Εάν πρόκειται για καλοήθεις όζους που δεν επιφέρουν προβλήματα, ενδέχεται ο Ενδοκρινολόγος να κρίνει ότι δεν χρήζουν θεραπείας αλλά τακτικής παρακολούθησης. Σπάνια οι καλοήθεις όζοι θυροειδούς εξελίσσονται σε κακοήθεις. Ωστόσο, μέσω της διενέργειας βιοψίας ο Ενδοκρινολόγος θα αποκλείσει κάθε πιθανότητα. Στην περίπτωση θερμών όζων, συνήθως επιλέγεται αντιθυροειδική θεραπεία μέσω φαρμάκων, ραδιενεργού ιωδίου ή χειρουργικής αφαίρεσης. Μόνο στην περίπτωση που ο θυροειδής υπολειτουργεί, κρίνεται απαραίτητη η χορήγηση θυροειδικών ορμόνων. Τέλος, όταν πρόκειται για κυστικούς όζους, το υγρό μπορεί να αφαιρεθεί μέσω της αναρρόφησης με λεπτή βελόνα.
Ο Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος Δημήτριος Μπούφας διατηρεί ιδιωτικό Ενδοκρινολογικό – Διαβητολογικό ιατρείο στο Παλαιό Φάληρο. Η πολυετής του εμπειρία στην Ενδοκρινολογία, τον καθιστά ιδανικό στο να αντιμετωπίσει το εκάστοτε πρόβλημα. Επικοινωνήστε μαζί του για περισσότερες πληροφορίες.