Εγκυμοσύνη και θυρεοειδής

Πώς σχετίζεται η εγκυμοσύνη με τον θυρεοειδή αδένα;

Εγκυμοσύνη και θυρεοειδής αποτελούν έναν αρκετά συχνό συνδυασμό. Ο θυρεοειδής αδένας αποτελεί τον μεγαλύτερο ενδοκρινή αδένα του ανθρώπινου σώματος και βρίσκεται στον τράχηλο του ανθρώπου. Έχει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, ειδικά κατά τη διάρκεια των πρώτων 10-12 εβδομάδων της κύησης, κυρίως για τη διανοητική ανάπτυξη του εμβρύου. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, προκαλούνται μεγάλες αλλαγές στα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ορισμένες μεταβολές στη λειτουργία του αδένα ακόμα και σε γυναίκες οι οποίες δεν πάσχουν από κάποια νόσο του θυρεοειδούς. Επιπλέον, ορισμένες διαταραχές στη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα μπορούν να επηρεάσουν την πορεία της εγκυμοσύνης και το αναπτυσσόμενο μωρό. Για τον λόγο αυτό, είναι απαραίτητη η διενέργεια των προβλεπόμενων ελέγχων σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα έτσι ώστε να αντιμετωπίζονται άμεσα τυχόν προβλήματα που προκύπτουν λόγω θυρεοειδούς.

Εγκυμοσύνη και θυρεοειδής – Πότε πρέπει να γίνεται έλεγχος της θυρεοειδικής λειτουργίας;

Οι παθήσεις του θυρεοειδούς επηρεάζουν ένα ποσοστό 4-7% των κυήσεων. Η πορεία της εγκυμοσύνης, η υγεία της εγκύου και του εμβρύου μπορούν να επηρεαστούν σημαντικά από διαταραχές στη λειτουργία του θυρεοειδούς. Οι παθήσεις του θυρεοειδούς μπορούν να διαγνωστούν εύκολα μέσω μέτρησης ορμονών στο αίμα. Για το λόγο αυτό, κατά τη διάρκεια του πρώτου τρίμηνου της εγκυμοσύνης, συστήνεται σε όλες τις εγκύους ένας βασικός έλεγχος της θυρεοειδικής λειτουργίας. Ο έλεγχος αυτός περιλαμβάνει μέτρηση της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (ΤSH) και των ελευθέρων ορμονών FΤ3 και FΤ4.

Αντίθετα, υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες ο έλεγχος της θυρεοειδικής λειτουργίας κρίνεται απαραίτητος με το που επιβεβαιωθεί η εγκυμοσύνη. Αυτές είναι:

• οικογενειακό ιστορικό
• ιστορικό υπογονιμότητας ή αποβολών πρώτου τριμήνου
• λήψη φαρμακευτικής αγωγής για το θυρεοειδή
• ιστορικό νόσου του θυρεοειδούς
• εντοπισμός διογκωμένου θυρεοειδή (βρογχοκήλη) στην κλινική εξέταση
• ιστορικό κάποιου αυτοάνοσου νοσήματος
• συμπτώματα διαταραχής της θυρεοειδικής λειτουργίας

Εγκυμοσύνη και θυρεοειδής – Συμπτώματα

Ο θυρεοειδής κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να παρουσιάσει τα εξής συμπτώματα στα οποία πρέπει να δοθεί εξαρχής ιδιαίτερη προσοχή:

• Ταχυκαρδία
• Απώλεια βάρους
• Αϋπνία
• Εκνευρισμός

Ανεπαρκής κατανάλωση ιωδίου κατά την εγκυμοσύνη

Η ανεπαρκής κατανάλωση ιωδίου αποτελεί την πιο συχνή αιτία υπολειτουργίας του θυρεοειδούς. Για τη δημιουργία των θυρεοειδικών ορμονών είναι απαραίτητο το ιώδιο. Όταν υπάρχει σοβαρή έλλειψή του, ενδεχομένως να προκύψει υποθυρεοειδισμός τόσο στη μητέρα όσο και στο έμβρυο. Ως αποτέλεσμα, μπορεί να δημιουργηθεί κρετινισμός, βαριά δηλαδή διαταραχή της ανάπτυξης και της εγκεφαλικής λειτουργίας.

Ωστόσο, ο έλεγχος της επάρκειας του ιωδίου δεν ενδείκνυται για όλες τις εγκυμονούσες, εκτός αν υπάρχουν κλινικές ενδείξεις όπως διογκωμένος θυρεοειδής αδένας (βρογχοκήλη), ιστορικό πιθανής διατροφικής έλλειψης ιωδίου ή υποθυρεοειδισμός.

Εγκυμοσύνη και θυρεοειδής – Μπορεί το έμβρυο να κληρονομήσει τις διαταραχές του θυρεοειδούς;

Ο συγγενής υποθυρεοειδισμός (CHT) εμφανίζεται σπάνια σε μωρά. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, η αιτία αυτού είναι άγνωστη και δεν υπάρχει τρόπος να αποτραπεί.

Ο θυρεοειδής αδένας ξεκινάει να αναπτύσσεται σε ένα μωρό πολύ νωρίς στην κύηση. Αρχίζει να σχηματίζεται στο πίσω μέρος της γλώσσας και κινείται στην κανονική του θέση στον κάτω μέρος του λαιμού κατά οκτώ εβδομάδες. Κάποια μωρά δεν αναπτύσσουν σωστά τον θυρεοειδή αδένα ή και μπορεί να μη μπορεί να μετακινηθεί στην κανονική του θέση. Αυτός ο τύπος υποθυρεοειδισμού ονομάζεται δυσγενεσία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, παρουσιάζεται πρόβλημα με τη «γραμμή παραγωγής» της θυρεοειδικής ορμόνης και υπάρχει δυσκολία στην παραγωγή θυροξίνης, παρόλο που ο θυρεοειδής αδένας αναπτύσσεται και κινείται στη σωστή θέση. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται «dyshormonogenesis».

Συμπερασματικά, μια γυναίκα η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα με τον θυρεοειδή, είναι απαραίτητο να υποβάλλεται σε τακτικές εξετάσεις αίματος με σκοπό να ελέγχεται η σωστή λειτουργία του αδένα κατά την εγκυμοσύνη. Η σωστή ρύθμιση του θυρεοειδή αποτρέπει επιπλοκές που σχετίζονται με υποθυρεοειδισμό ή υπερθυρεοειδισμό, όπως αποβολές, πρόωρο τοκετό, χαμηλό βάρος γέννησης, προεκλαμψία (αυξημένη πίεση κατά την κύηση) κ.α.

Εγκυμοσύνη και θυρεοειδής δεν αποτελούν έναν απειλητικό συνδυασμό. Σε περίπτωση που είτε είστε έγκυος είτε προσπαθείτε να τεκνοποιήσετε και χρειάζεστε περαιτέρω πληροφορίες, επικοινωνήστε άμεσα με τον Ενδοκρινολόγο – Διαβητολόγο Δημήτριο Α. Μπούφα.